Giải nobel 1970 Julius Axelrod, Bernard Katz & Ulf von Euler 🇺🇸 🇩🇪 🇸🇪🧠 Cơ chế dẫn truyền thần kinh

🏅 Giải Nobel Sinh lý học & Y học năm 1970 👨‍🔬 Julius Axelrod (Mỹ), Bernard Katz (Đức–Anh) & Ulf von Euler (Thụy Điển) 🎯 Chủ đề: Cơ chế dẫn truyền thần kinh (Neurotransmission) 🧠 Biểu tượng: 🧠 🔬 1️⃣ Bối cảnh nghiên cứu Vào giữa thế kỷ 20, giới khoa học vẫn chưa hiểu rõ cách các tế bào thần kinh (neuron) truyền tín hiệu cho nhau.  Người ta biết rằng xung điện lan truyền dọc sợi trục, nhưng cơ chế truyền qua khe synap (synaptic cleft) vẫn còn là bí ẩn. 03 nhà khoa học này đã mở ra nền tảng cho ngành thần kinh học hiện đại , chứng minh rằng thông tin thần kinh được truyền qua các chất trung gian hóa học (neurotransmitters) chứ không chỉ bằng điện học. 🧩 2️⃣ Các phát hiện chính 🧠 Nhà khoa học 🌍 Quốc tịch 🧪 Đóng góp nổi bật Ulf von Euler 🇸🇪 Thụy Điển Phát hiện noradrenaline (norepinephrine) là chất dẫn truyền thần kinh chính của hệ giao cảm → giúp điều hòa tim mạch và huyết áp. Bernard Katz 🇩🇪 Đức / 🇬🇧 Anh Giải thích cơ chế phón...

🌟 Các Chế Độ Ăn Đang Hot 2025 🌟

#️⃣ 🍽️ Chế Độ Ăn 🔍 Đặc Điểm Chính
1️⃣ 🥑 Keto Giàu chất béo, rất ít carb, thúc đẩy ketosis
2️⃣ 🥩 Carnivore Ăn chủ yếu thịt và sản phẩm động vật, loại bỏ thực vật
3️⃣ 🥦 Plant-Based Tập trung vào thực phẩm có nguồn gốc thực vật, ít hoặc không ăn thịt
4️⃣ 🍎 Intermittent Fasting (Nhịn ăn gián đoạn) Xen kẽ giữa thời gian ăn và nhịn ăn để tối ưu trao đổi chất
5️⃣ 🍚 Low-Carb Hạn chế tinh bột nhưng không loại bỏ hoàn toàn như Keto
6️⃣ 🥗 Mediterranean (Địa Trung Hải) Nhiều rau, dầu ô-liu, cá, hạn chế đồ chế biến sẵn
7️⃣ 🌾 Whole30 Loại bỏ thực phẩm chế biến, đường, ngũ cốc, sữa trong 30 ngày
8️⃣ 🫘 DASH Giảm muối, giàu rau, ngũ cốc nguyên cám, giúp kiểm soát huyết áp
9️⃣ 🌍 Flexitarian Chế độ ăn chay linh hoạt, vẫn có thể ăn thịt nhưng với lượng ít
🔟 🍵 Paleo Chế độ ăn kiểu nguyên thủy, tránh thực phẩm chế biến sẵn


Nhiều nền y học cổ đại đã đề cập đến chế độ ăn uống và dinh dưỡng như 01 yếu tố quan trọng trong việc duy trì sức khỏe và chữa bệnh. 

Dưới đây là 01 số quan điểm từ các nền y học lớn:

🏺 Hy Lạp & La Mã Cổ Đại

  • Hippocrates (460–370 TCN), cha đẻ của y học phương Tây, từng nói: “Hãy để thực phẩm là thuốc của bạn và thuốc là thực phẩm của bạn.”

  • Ông đề cao chế độ ăn cân bằng và khuyến nghị tránh thực phẩm quá nhiều dầu mỡ hoặc quá cay nóng.

🇨🇳 Y Học Cổ Truyền Trung Hoa (TCM)

  • Quan niệm về Âm - Dương và Ngũ Hành trong thực phẩm, đề xuất ăn uống cân bằng để duy trì khí huyết.

  • Một số chế độ ăn phổ biến:

    • Dưỡng sinh (ăn thực phẩm phù hợp với thể trạng)

    • Thực dưỡng (chú trọng thực phẩm tự nhiên, ít chế biến)

    • Ăn theo mùa (ví dụ: mùa đông ăn thực phẩm ấm nóng như gừng, quế)

🇮🇳 Y Học Ayurveda (Ấn Độ Cổ Đại)

  • Chia con người thành ba thể trạng (Dosha):

    • Vata (khí): Cần ăn thực phẩm ấm, giàu năng lượng.

    • Pitta (lửa): Cần ăn thực phẩm làm mát, tránh cay nóng.

    • Kapha (đất & nước): Nên ăn thực phẩm nhẹ, ít dầu mỡ.

  • Chế độ ăn uống Ayurveda nhấn mạnh đến thực phẩm tự nhiên, hạn chế thức ăn chế biến sẵn.

🏜️ Y Học Hồi Giáo Cổ Đại

  • Ibn Sina (Avicenna) (980–1037) đề xuất ăn uống điều độ để duy trì sức khỏe.

  • Chế độ ăn Sunnah (theo đạo Hồi) khuyến khích dùng chà là, mật ong, ô liu, sữa dê, và nhịn ăn định kỳ (tương tự Intermittent Fasting ngày nay).

Như vậy, dù không dùng các thuật ngữ như “Keto” hay “Địa Trung Hải”, các nền y học cổ đại đã có những nguyên tắc dinh dưỡng tương đồng với nhiều chế độ ăn hot hiện nay! 🚀

Made by AI

Nhận xét