Giải nobel 1958 George Beadle, Edward Tatum & Joshua Lederberg 🇺🇸 🇺🇸 🇺🇸 🧬 01 gene - 01 enzyme & tái tổ hợp vi khuẩn

Giải Nobel Sinh lý học & Y học năm 1958 dành cho George Wells Beadle , Edward Lawrie Tatum và Joshua Lederberg 🏆 Giải Nobel Y học 1958 👨‍🔬 George W. Beadle (1903–1989) & 👨‍🔬 Edward L. Tatum (1909–1975) Công trình: Khám phá nguyên lý “một gene – một enzyme” 02 ông đã dùng nấm mốc Neurospora crassa làm mô hình thí nghiệm. Bằng cách gây đột biến bằng tia X và quan sát sự thiếu hụt các enzyme cần thiết để tổng hợp chất dinh dưỡng, họ chứng minh rằng: 👉 Mỗi gene kiểm soát sự hình thành một enzyme đặc hiệu. Đây là bước ngoặt giúp thiết lập mối liên hệ trực tiếp giữa di truyền học (gene) và sinh hóa học (enzyme) . Khái niệm này về sau được điều chỉnh thành: Một gene → một polypeptide (do enzyme có thể gồm nhiều chuỗi polypeptide). Mở đường cho sinh học phân tử hiện đại , giải thích cách DNA → RNA → Protein (Nguyên lý trung tâm – Central Dogma). 👨‍🔬 Joshua Lederberg (1925–2008) Công trình: Khám phá tái tổ hợp di truyền ở vi khuẩn Tr...

1923 - Frederick Banting & John Macleod - 🇨🇦 - 🇬🇧💉Phát hiện insulin

Giải Nobel Sinh lý học hoặc Y học năm 1923 được trao cho hai nhà khoa học: Frederick Banting (Canada 🇨🇦) và John Macleod (Vương quốc Anh 🇬🇧), để vinh danh phát hiện ra insulin, một đột phá quan trọng trong điều trị bệnh tiểu đường.


🎖 Chi tiết giải thưởng Nobel 1923

🧑‍🔬 Người nhận giải:

  • Frederick Grant Banting (🇨🇦)


  • John James Rickard Macleod (🇬🇧)

🩺 Lý do trao giải:

"For the discovery of insulin"
"Vì đã phát hiện ra insulin"


🔍 Bối cảnh và tầm quan trọng

Trước khi insulin được phát hiện, bệnh tiểu đường loại 1 gần như là bản án tử hình. Bệnh nhân, thường là trẻ em hoặc thanh niên, không thể chuyển hóa glucose, dẫn đến suy dinh dưỡng và tử vong nhanh chóng.


🧪 Quá trình khám phá insulin

1. 📚 Ý tưởng ban đầu (1920)

  • Banting, một bác sĩ trẻ ở Toronto, Canada, có ý tưởng sử dụng ống tụy bị bịt ống dẫn để ngăn enzym tiêu hóa nhưng vẫn giữ lại hormone nội tiết – có thể chính là yếu tố điều hòa đường huyết.

2. 🧬 Hợp tác với Macleod

  • Macleod, một giáo sư sinh lý học, cung cấp cho Banting phòng thí nghiệm, động vật thử nghiệm, và sinh viên trợ lý Charles Best.

3. 🧪 Tách chiết và thử nghiệm

  • Banting và Best tách chiết dịch tụy, gọi là "isletin", sau này đặt tên là insulin.

  • Họ tiêm nó vào chó bị cắt tụy – và đường huyết giảm rõ rệt.

4. 🧑‍⚕️ Ứng dụng trên người (1922)

  • Leonard Thompson, bé trai 14 tuổi bị tiểu đường, là người đầu tiên được tiêm insulin – kết quả cứu sống ngoạn mục.


⚖️ Tranh cãi trong giải thưởng

  • Dù Banting làm nghiên cứu chính, Nobel lại được chia cho Macleod, người chủ yếu hỗ trợ về tài nguyên.

  • Banting tức giận, chia một nửa phần thưởng của mình cho Charles Best, người đồng hành thực sự.

  • Đáp lại, Macleod chia phần của mình cho James Collip, người tinh chế insulin ở mức độ dùng được cho người.


💉 Tác động lâu dài

  • Insulin trở thành phương pháp điều trị chuẩn cho bệnh tiểu đường tuýp 1.

  • Mở đầu cho kỷ nguyên dược sinh học hiện đại.

  • Đưa Canada trở thành quốc gia tiên phong trong nghiên cứu y sinh.


🏅 Di sản để lại

  • Frederick Banting trở thành người trẻ nhất từng đoạt giải Nobel Y học (32 tuổi).

  • Tên ông được đặt cho nhiều học viện, giải thưởng, bệnh viện trên toàn thế giới.

  • Ngày 14 tháng 11 – Ngày Thế giới phòng chống tiểu đường là ngày sinh của Banting.


📌 Ghi nhớ:
Khám phá insulin không chỉ là 01 bước ngoặt trong y học mà còn là biểu tượng của nỗ lực con người vượt qua giới hạn sinh học để cứu sống hàng triệu người.


Made by AI //với tâm huyết và sự kính trọng đến những người tiên phong ngành y 💉🧬

Nhận xét