🏆Giải nobel 1986 Stanley Cohen & Rita Levi-Montalcini 🇺🇸 🇮🇹🧠Phát hiện các yếu tố tăng trưởng tế bào thần kinh

Dưới đây là phần trình bày chi tiết – đầy đủ – dễ hiểu về Giải Nobel Sinh lý học & Y khoa năm 1986 dành cho Stanley Cohen và Rita Levi-Montalcini , cùng phần ứng dụng hiện đại trong y học thần kinh 🧠✨. 🏆 Giải Nobel Y học 1986 Stanley Cohen (🇺🇸) & Rita Levi-Montalcini (🇮🇹) Khám phá: Các yếu tố tăng trưởng thần kinh (Nerve Growth Factor – NGF) 🧠 Một trong những nền tảng quan trọng nhất của sinh học thần kinh hiện đại 1️⃣ Bối cảnh khoa học trước phát hiện NGF Trước thập niên 1950, giới khoa học chưa rõ : Vì sao neuron phát triển theo đúng hướng? Tại sao một số neuron sống sót còn số khác lại tự hủy? Tín hiệu nào quyết định việc hình thành mạng lưới thần kinh? Tất cả chỉ là giả thuyết , chưa có bằng chứng sinh hóa. Rita Levi-Montalcini và Stanley Cohen là những người đầu tiên chứng minh neuron phát triển nhờ các phân tử tín hiệu đặc hiệu – gọi là neurotrophic factors . Trong đó NGF là yếu tố đầu tiên được phát hiện, đặt nền móng cho cả lĩnh vự...

💥Nguyên nhân gây sỏi thận

Dưới đây là nguyên nhân, cách phòng ngừa và vai trò của chế độ ăn uống đối với sỏi thận:


💥 Nguyên nhân gây sỏi thận

🔢 📌 Nguyên nhân 🩺 Giải thích
1️⃣ Uống ít nước 💧 Khi cơ thể thiếu nước, nước tiểu bị cô đặc, dễ tạo tinh thể khoáng → sỏi.
2️⃣ Chế độ ăn nhiều muối, đạm động vật 🧂🍖 Tăng canxi niệu, axit uric → dễ tạo sỏi.
3️⃣ Ăn quá nhiều thực phẩm giàu oxalat (như rau chân vịt, sô-cô-la, trà đen) 🍫🍃 Dễ tạo sỏi canxi oxalat.
4️⃣ Thiếu citrate trong nước tiểu 🍋 Chất này giúp ngăn tạo sỏi, thường gặp ở người ăn ít trái cây chua.
5️⃣ Tăng hấp thu canxi hoặc rối loạn chuyển hóa Có tính chất di truyền hoặc do rối loạn tuyến cận giáp.
6️⃣ Nhiễm trùng đường tiết niệu mạn tính 🦠 Gây sỏi struvite (sỏi nhiễm trùng).
7️⃣ Ít vận động hoặc nằm lâu Giảm chuyển hóa xương, tăng canxi máu.
8️⃣ Sử dụng một số thuốc kéo dài 💊 Ví dụ: vitamin D liều cao, thuốc lợi tiểu, thuốc kháng axit chứa canxi.

🛡️ Cách phòng ngừa sỏi thận

🧭 Biện pháp 📋 Ghi chú
1️⃣ Uống đủ nước (2–2.5L/ngày) 💧 Nước giúp pha loãng nước tiểu, giảm kết tinh sỏi.
2️⃣ Giảm muối (<5g/ngày) 🧂 Giúp hạn chế đào thải canxi qua thận.
3️⃣ Hạn chế đạm động vật 🥩 Thay bằng đạm thực vật như đậu hũ, hạt.
4️⃣ Hạn chế thực phẩm giàu oxalat 🍫🥬 Như trà đậm, socola, rau bina, củ cải đường.
5️⃣ Tăng cường thực phẩm giàu citrate 🍋🍊 Chanh, cam, bưởi giúp ngăn sỏi hình thành.
6️⃣ Ăn đủ canxi từ thực phẩm (không lạm dụng bổ sung) 🥛 Canxi từ sữa, phô mai giúp gắn oxalat trong ruột và ngăn sỏi.
7️⃣ Tập thể dục đều đặn 🏃‍♂️ Giúp trao đổi chất và tăng chức năng thận.
8️⃣ Theo dõi và kiểm tra sức khỏe định kỳ 🩺 Nhất là khi có tiền sử sỏi hoặc bệnh thận.

🍽️ Ăn uống tác động ra sao?

✅ Ăn uống tác động rất lớn, chiếm đến 70–80% yếu tố nguy cơ hình thành sỏi.
⚖️ Nguyên tắc chính: cân bằng kiềm-toan, giảm acid uric, giữ nước tiểu loãng, hạn chế các khoáng kết tinh.


🍽️ Thực phẩm nên dùng

  • 🍋 Nước chanh, nước cam (tự nhiên, không đường)

  • 🥗 Rau xanh (trừ loại giàu oxalat)

  • 🍚 Ngũ cốc nguyên hạt

  • 🫘 Đậu, đậu hũ

  • 🥒 Dưa leo, bầu bí, cà chua, dứa (giàu enzyme, lợi tiểu)

🚫 Thực phẩm nên hạn chế

  • 🧂 Muối, nước mắm, đồ mặn

  • 🍖 Đạm động vật, đặc biệt là nội tạng

  • 🍫 Socola, trà đặc, cà phê đậm

  • 🥬 Rau chân vịt, củ cải đường, khoai lang (giàu oxalat)

  • 🥤 Nước ngọt có ga, nước tăng lực


🎯 Nếu đã từng bị sỏi, cần xét nghiệm thành phần sỏi (oxalat, uric, cystine…) để điều chỉnh chế độ ăn chính xác.


💡 Gợi ý nước uống phòng sỏi tự nhiên:

🍋 Nước chanh pha loãng không đường, mỗi ngày 1–2 ly.
🍍 Nước dứa ép, vừa lợi tiểu vừa kháng viêm.
🌿 Trà râu ngô, mã đề, hỗ trợ bài tiết và chống viêm đường tiết niệu.


Made by AI — Crafted with Code & Curiosity 🤓

Nhận xét