📜Chương 05 - Kalpasthana

vào
Dưới đây là bản trích dịch tiêu biểu từ phần Kalpasthana – 01 phần then chốt trong tác phẩm Ashtanga Hridaya của danh y Vagbhata , tập trung vào giải độc, xử lý ngộ độc và các loại thuốc giải độc (antidotes) . 📚 KALPASTHANA – PHẦN CHẾ ĐỘC GIẢI ĐỘC 🔢 Vị trí Phần thứ năm trong Ashtanga Hridaya 📜 Tên tiếng Phạn Kalpasthāna (कल्पस्थान) 🧪 Chủ đề chính Các phương pháp xử lý ngộ độc, thuốc giải độc, cách sơ cứu và điều trị hậu nhiễm độc ✨ Trích đoạn tiêu biểu & Diễn giải ☠️ 1. Độc là gì? Cách nó ảnh hưởng cơ thể? Sanskrit: Viṣam ākāśa vāyu agni jala pṛthvī dhātūnāṁ saṅkaraḥ Dịch nghĩa: “Độc là sự kết hợp lệch lạc của 5 đại tố (ngũ đại: không, gió, lửa, nước, đất) và ảnh hưởng bất thường đến các mô cơ thể.” 🔍 Giải thích: Theo Ayurveda, mọi chất độc – từ rắn, côn trùng, thực phẩm đến cảm xúc tiêu cực – đều gây mất cân bằng ngũ đại tố, dẫn đến phá hủy mô (dhatu) và dòng năng lượng. 🐍 2. Loại độc & phương pháp sơ cứu cổ điển 🧪 Loại độc 🩹 C...
0

🥣Tiêu thực trong Đông y🌿

vào

 🔍 Tiêu thực trong Đông y là 01 khái niệm rất quan trọng, thuộc phạm vi điều hòa chức năng Tiêu hóa – Vận hóa – Khí huyết. 

Nó liên quan đến khả năng tiêu hóa – hấp thu – chuyển hóa thức ăn thành khí, huyết, tân dịch để nuôi cơ thể.

🧬 Tiêu thực là gì?

“Tiêu thực” (消食) nghĩa là:
➡️ Làm hết thức ăn tích trệ,
➡️ Giúp tiêu hóa nhanh hơn,
➡️ Giảm đầy bụng, ợ hơi, khó tiêu, giúp “vị khí thông, tỳ khí vận”.

⚙️ Theo lý luận Đông y

Trong cơ thể, Tỳ Vị là chủ tiêu hóa:

  • Tỳ: chủ vận hóa – chuyển đồ ăn thành khí huyết

  • Vị: chứa đựng và tiêu hóa sơ khởi

Khi ăn quá nhiều – ăn thức ăn khó tiêu – khí huyết yếu → sinh “thực tích” (thức ăn ứ đọng). Lúc này cần “tiêu thực” để:

  • Tán ứ đọng

  • Khai thông vị khí

  • Giảm đầy trướng

  • Phục hồi chức năng Tỳ Vị

⚠️ Biểu hiện cần tiêu thực

Triệu chứng Giải thích
Bụng đầy, tức, ấm ách Tỳ vị yếu không vận hóa nổi
Ợ hơi, hơi thở có mùi Thức ăn không tiêu, sinh khí trệ
Đại tiện hôi, sống phân Ăn vào không hấp thu hết
Biếng ăn, lưỡi dày rêu Vị bị tích trệ, không tiếp nhận thức ăn mới

🌿 Các vị thuốc – thực phẩm tiêu thực phổ biến:

🍵 Tên Tác dụng chính Ghi chú
Sơn tra (táo mèo) Tiêu thịt mỡ, phá tích Phổ biến nhất
Thần khúc Hỗ trợ tiêu ngũ cốc Dùng khi ăn tinh bột nhiều
Mạch nha Tiêu bột, sữa Hữu ích cho trẻ bú mẹ
La hán quả Giải tích do nhiệt – đờm Kèm ho, táo bón
Trần bì Hành khí, tiêu thực nhẹ Tăng vận khí tỳ vị
Gừng Ôn trung, kích tiêu hóa Dùng khi đầy trướng do hàn

🥣 Thực phẩm tiêu thực thường dùng ở Việt Nam

🍍 Dứa (thơm): tiêu đạm nhờ men bromelain – hỗ trợ tiêu hóa thịt, hải sản
🥗 Đu đủ xanh: men papain phân giải protein – giảm đầy bụng sau ăn
🍑 Mơ ngâm, 🍏 Táo mèo ngâm: tiêu tích – giảm ợ hơi, hỗ trợ mỡ máu cao
🫚 Gừng – 🟠 Nghệ – 🌰 Riềng: ôn tỳ, kích hóa ẩm – giảm lạnh bụng, khó tiêu
🌿 Rau mùi, 🌱 Lá tía tô: tán khí trệ, giảm đầy hơi, ấm bụng nhẹ

📜 Câu cổ ngữ Đông y:

“Thực bất tiêu, khí bất hành – khí bất hành, huyết bất thông”
→ Thức ăn không tiêu → khí không vận → sinh bệnh toàn thân


🍃 🌾 Made by AI – Hóa giải thực tích, thông vận khí huyết bằng trí tuệ Đông phương ✨🧠

Location: 230/2 Hai Bà Trưng, Phường Tân Định, Quận 1, Hồ Chí Minh, Việt Nam

Nhận xét

Đăng nhận xét