🏅Giải nobel 1955 Hugo Theorell 🇸🇪🔬Enzyme oxy hóa khử và trao đổi chất

🏅 Giải Nobel Sinh lý học & Y khoa 1955 — Hugo Theorell 👤 Nhà khoa học: Axel Hugo Theodor Theorell (1903 – 1982) – 🇸🇪 Thụy Điển 📌 Lý do trao giải: "Vì những khám phá liên quan đến bản chất và cơ chế hoạt động của các enzyme oxy hóa-khử" ( for his discoveries concerning the nature and mode of action of oxidation enzymes ). 1. Bối cảnh khoa học Đầu thế kỷ 20, khoa học đã biết về enzyme — chất xúc tác sinh học — nhưng hiểu biết về cấu trúc và cách hoạt động của chúng còn rất hạn chế. Các enzyme oxy hóa-khử ( oxidoreductases ) đóng vai trò trung tâm trong trao đổi chất : chúng xúc tác phản ứng chuyển electron giữa các phân tử, ảnh hưởng đến hô hấp tế bào, sản xuất năng lượng và khử độc. Việc hiểu rõ chúng có ý nghĩa không chỉ cho sinh hóa cơ bản mà còn cho y học , nhất là các bệnh liên quan đến rối loạn chuyển hóa. 2. Các phát hiện nổi bật của Hugo Theorell Theorell tập trung nghiên cứu flavoprotein và các enzyme chứa hem : Xác định thành phần ...

🏅Giải nobel 1954 - John Enders, Thomas Weller & Frederick Robbins 🇺🇸 🇺🇸 🇺🇸🦠Nuôi cấy virus bại liệt

🏅 Giải Nobel Y Sinh 1954

👨‍🔬 John Franklin Enders, Thomas Huckle Weller & Frederick Chapman Robbins 🇺🇸🇺🇸🇺🇸
🦠 Công trình: Nuôi cấy virus bại liệt (Poliovirus) trong mô nuôi cấy ngoài cơ thể người

John Franklin Enders

Thomas Huckle Weller

Frederick Chapman Robbins


🔬 Bối cảnh khoa học

  • Trước 1950: Virus bại liệt gây ra dịch bệnh nghiêm trọng, đặc biệt ở trẻ em, dẫn đến liệt hoặc tử vong.

  • Vấn đề lớn: virus bại liệt không thể nuôi cấy được bên ngoài cơ thể (chỉ trong mô thần kinh động vật sống), gây khó khăn cho nghiên cứu và sản xuất vắc-xin.


🧪 Đột phá của nhóm Enders – Weller – Robbins

  1. Kỹ thuật mới

    • Sử dụng mô không phải thần kinh (da, cơ, mô liên kết) từ phôi người để nuôi cấy virus.

    • Phát triển kỹ thuật nuôi cấy mô (tissue culture) trong môi trường dinh dưỡng giàu chất bổ, duy trì tế bào sống lâu dài ngoài cơ thể.

  2. Ý nghĩa khoa học

    • Lần đầu tiên chứng minh virus bại liệt có thể nhân lên trong nhiều loại tế bào khác, không chỉ tế bào thần kinh.

    • Mở đường cho việc sản xuất vắc-xin an toàn (vì không cần dùng mô thần kinh nguy hiểm).


💉 Ảnh hưởng y học

  • Tiền đề cho vắc-xin Salk (1955)vắc-xin Sabin (1961), góp phần gần như xóa sổ bệnh bại liệt trên toàn cầu.

  • Kỹ thuật nuôi cấy mô trở thành nền tảng cho nghiên cứu nhiều loại virus khác (sởi, quai bị, thủy đậu...).


🏆 Lý do trao giải

“Vì những phát hiện về khả năng nuôi cấy virus bại liệt trong nhiều loại mô, mở ra một kỷ nguyên mới trong nghiên cứu và phòng chống bệnh truyền nhiễm do virus.” – Ủy ban Nobel 1954


📌 Fun fact: John Enders thường được gọi là “Cha đẻ của nuôi cấy virus hiện đại”. Công trình này cũng được WHO đánh giá là một trong 10 phát minh y học quan trọng nhất thế kỷ 20.


Made by AI – Cultivated with Curiosity & Science 🧪

Nhận xét