Giải nobel 1970 Julius Axelrod, Bernard Katz & Ulf von Euler 🇺🇸 🇩🇪 🇸🇪🧠 Cơ chế dẫn truyền thần kinh

🏅 Giải Nobel Sinh lý học & Y học năm 1970 👨‍🔬 Julius Axelrod (Mỹ), Bernard Katz (Đức–Anh) & Ulf von Euler (Thụy Điển) 🎯 Chủ đề: Cơ chế dẫn truyền thần kinh (Neurotransmission) 🧠 Biểu tượng: 🧠 🔬 1️⃣ Bối cảnh nghiên cứu Vào giữa thế kỷ 20, giới khoa học vẫn chưa hiểu rõ cách các tế bào thần kinh (neuron) truyền tín hiệu cho nhau.  Người ta biết rằng xung điện lan truyền dọc sợi trục, nhưng cơ chế truyền qua khe synap (synaptic cleft) vẫn còn là bí ẩn. 03 nhà khoa học này đã mở ra nền tảng cho ngành thần kinh học hiện đại , chứng minh rằng thông tin thần kinh được truyền qua các chất trung gian hóa học (neurotransmitters) chứ không chỉ bằng điện học. 🧩 2️⃣ Các phát hiện chính 🧠 Nhà khoa học 🌍 Quốc tịch 🧪 Đóng góp nổi bật Ulf von Euler 🇸🇪 Thụy Điển Phát hiện noradrenaline (norepinephrine) là chất dẫn truyền thần kinh chính của hệ giao cảm → giúp điều hòa tim mạch và huyết áp. Bernard Katz 🇩🇪 Đức / 🇬🇧 Anh Giải thích cơ chế phón...

🏅Giải nobel 1954 - John Enders, Thomas Weller & Frederick Robbins 🇺🇸 🇺🇸 🇺🇸🦠Nuôi cấy virus bại liệt

🏅 Giải Nobel Y Sinh 1954

👨‍🔬 John Franklin Enders, Thomas Huckle Weller & Frederick Chapman Robbins 🇺🇸🇺🇸🇺🇸
🦠 Công trình: Nuôi cấy virus bại liệt (Poliovirus) trong mô nuôi cấy ngoài cơ thể người

John Franklin Enders

Thomas Huckle Weller

Frederick Chapman Robbins


🔬 Bối cảnh khoa học

  • Trước 1950: Virus bại liệt gây ra dịch bệnh nghiêm trọng, đặc biệt ở trẻ em, dẫn đến liệt hoặc tử vong.

  • Vấn đề lớn: virus bại liệt không thể nuôi cấy được bên ngoài cơ thể (chỉ trong mô thần kinh động vật sống), gây khó khăn cho nghiên cứu và sản xuất vắc-xin.


🧪 Đột phá của nhóm Enders – Weller – Robbins

  1. Kỹ thuật mới

    • Sử dụng mô không phải thần kinh (da, cơ, mô liên kết) từ phôi người để nuôi cấy virus.

    • Phát triển kỹ thuật nuôi cấy mô (tissue culture) trong môi trường dinh dưỡng giàu chất bổ, duy trì tế bào sống lâu dài ngoài cơ thể.

  2. Ý nghĩa khoa học

    • Lần đầu tiên chứng minh virus bại liệt có thể nhân lên trong nhiều loại tế bào khác, không chỉ tế bào thần kinh.

    • Mở đường cho việc sản xuất vắc-xin an toàn (vì không cần dùng mô thần kinh nguy hiểm).


💉 Ảnh hưởng y học

  • Tiền đề cho vắc-xin Salk (1955)vắc-xin Sabin (1961), góp phần gần như xóa sổ bệnh bại liệt trên toàn cầu.

  • Kỹ thuật nuôi cấy mô trở thành nền tảng cho nghiên cứu nhiều loại virus khác (sởi, quai bị, thủy đậu...).


🏆 Lý do trao giải

“Vì những phát hiện về khả năng nuôi cấy virus bại liệt trong nhiều loại mô, mở ra một kỷ nguyên mới trong nghiên cứu và phòng chống bệnh truyền nhiễm do virus.” – Ủy ban Nobel 1954


📌 Fun fact: John Enders thường được gọi là “Cha đẻ của nuôi cấy virus hiện đại”. Công trình này cũng được WHO đánh giá là một trong 10 phát minh y học quan trọng nhất thế kỷ 20.


Made by AI – Cultivated with Curiosity & Science 🧪

Nhận xét