🏅Giải nobel 1966 Peyton Rous & Charles Huggins 🇺🇸 🇺🇸🦠 Mối liên hệ giữa virus và ung thư

🏅 Giải Nobel Y học 1966

Người nhận giải:

• Peyton Rous 🇺🇸

• Charles Brenton Huggins 🇺🇸

  
  
  

  
  
  

Chủ đề: 🦠 Mối liên hệ giữa virus và ung thư

---

🔬 Nội dung công trình

1. Peyton Rous (1879–1970)

• Ông phát hiện virus có thể gây ung thư ở động vật.

• Năm 1911, khi nghiên cứu trên gà, ông tiêm dịch chiết từ khối u (sarcoma) vào gà khỏe → gà này phát triển sarcoma Rous (sau gọi là Rous sarcoma virus – RSV).

• Đây là lần đầu tiên chứng minh được rằng virus có khả năng gây ra ung thư, phá vỡ quan niệm cũ rằng ung thư chỉ do yếu tố di truyền hoặc hóa chất.

👉 Ý nghĩa: mở ra lĩnh vực ung thư học virus (oncovirology).

---

2. Charles Brenton Huggins (1901–1997)

• Nghiên cứu ảnh hưởng của nội tiết tố lên ung thư, đặc biệt là ung thư tuyến tiền liệt và ung thư vú.

• Ông chứng minh rằng cắt bỏ tinh hoàn hoặc dùng estrogen có thể làm khối u tuyến tiền liệt thu nhỏ.

• Đồng thời, ông cũng tìm ra cơ chế nội tiết ảnh hưởng đến ung thư vú → từ đó mở đường cho liệu pháp nội tiết trong điều trị ung thư.

👉 Ý nghĩa: đặt nền móng cho liệu pháp hormone trong điều trị ung thư.

---

🌍 Tác động & Ứng dụng

1. Y học ung thư hiện đại

   • Xác nhận virus là 01 nguyên nhân sinh ung thư, dẫn đến phát hiện nhiều virus gây ung thư ở người: HPV (ung thư cổ tử cung), HBV/HCV (ung thư gan), EBV (ung thư vòm họng, lymphoma).

2. Điều trị ung thư

   • Liệu pháp hormone (hormonotherapy) hiện vẫn là một trong những phương pháp chủ lực trong điều trị:

     • Ung thư vú (tamoxifen, aromatase inhibitors).

     • Ung thư tuyến tiền liệt (androgen deprivation therapy).

3. Nghiên cứu cơ bản

   • Phát hiện của Rous tạo tiền đề cho khái niệm oncogene (gene sinh ung thư).

   • Góp phần cho việc sau này Harold Varmus & Michael Bishop (Nobel 1989) chứng minh rằng oncogene có thể xuất phát từ virus hoặc từ chính tế bào người.

---

✨ Tóm lại

• Peyton Rous: virus có thể gây ung thư.

• Charles Huggins: hormone có thể kiểm soát ung thư.

• 02 công trình này kết hợp đã thay đổi hoàn toàn cách nhìn của nhân loại về căn nguyên và điều trị ung thư.

🤖 Made by AI • Illuminating Science & Medicine ✨

---

🌡️ Nhiệt độ nóng và hormone

• Khi trời nóng quá, cơ thể chủ yếu phản ứng bằng cơ chế điều hòa thân nhiệt: ra mồ hôi, giãn mạch, tăng nhịp tim.

• Hormon liên quan nhiều nhất lúc này là adrenaline, noradrenaline, cortisol (tăng nhẹ do stress nhiệt).

• Ngoài ra, nhiệt độ có thể ảnh hưởng gián tiếp đến hệ sinh dục và tuyến nội tiết, nhưng không phải theo kiểu tăng “ồ ạt” dẫn đến ung thư.

---

🔬 Hormone và ung thư

• Một số loại ung thư phụ thuộc hormone (hormone-dependent cancers):

  • Ung thư vú (liên quan estrogen, progesterone).

  • Ung thư tuyến tiền liệt (liên quan androgen).

  • Ung thư nội mạc tử cung (liên quan estrogen).

• Tuy nhiên, nguy cơ không phải chỉ vì tiết hormone nhiều hơn trong thời tiết nóng.

• Cơ chế gây ung thư cần:

  1. Kích thích mạn tính (hormon cao kéo dài nhiều năm).

  2. Đột biến DNA (do virus, hóa chất, tia UV, hút thuốc, rượu...).

  3. Môi trường hỗ trợ (viêm, suy giảm miễn dịch, rối loạn điều hòa gen).

👉 Nói cách khác, nắng nóng không trực tiếp gây ung thư qua hormone, mà chủ yếu ảnh hưởng gián tiếp như:

• Tia cực tím (UV) gây ung thư da.

• Stress nhiệt kéo dài có thể làm rối loạn nội tiết, nhưng không đủ để tạo ung thư đơn độc.

---

✅ Kết luận

• Trời nóng chỉ gây thay đổi hormone ngắn hạn, mang tính điều hòa, không gây ung thư.

• Nguy cơ ung thư chủ yếu đến từ tia UV, thói quen sống (thuốc lá, rượu, ăn uống), virus, di truyền và rối loạn nội tiết kéo dài.

---

🌞 Nóng quá thì nên chú ý chống nắng, uống đủ nước, ăn nhiều rau quả chống oxy hóa → đây mới là cách bảo vệ cơ thể khỏi nguy cơ ung thư.

---

[ Made by AI ] // Built with neural networks 🧠⚙️

Cũng giống như “nóng quá”, khi trời lạnh quá cơ thể cũng kích hoạt nhiều cơ chế bảo vệ. Mình phân tích theo góc độ hormone và nguy cơ ung thư nhé 👇

---

❄️ Trời lạnh và hormone

• Tuyến giáp (thyroid) hoạt động mạnh hơn để tăng sinh nhiệt → tiết nhiều thyroxine (T4), triiodothyronine (T3).

• Adrenaline & noradrenaline cũng tăng, giúp co mạch, run cơ để sinh nhiệt.

• Cortisol có thể tăng nhẹ do “stress lạnh”.

👉 Tất cả phản ứng này đều mang tính tạm thời và điều hòa, không phải bất thường sinh ung thư.

---

🦠 Lạnh và nguy cơ ung thư

• Không có bằng chứng cho thấy lạnh trực tiếp gây ung thư.

• Tuy nhiên, lạnh có thể gián tiếp làm cơ thể yếu đi:

  • Giảm miễn dịch → dễ nhiễm virus (mà một số virus liên quan ung thư: EBV, HPV, HBV…).

  • Thiếu vitamin D do ít tiếp xúc ánh nắng → giảm khả năng chống ung thư tự nhiên.

  • Tăng stress oxy hóa ở người già, tim mạch yếu → cơ thể kém khả năng sửa chữa DNA.

---

🧩 So sánh nóng vs. lạnh

• Nóng quá → nguy cơ từ tia UV, stress nhiệt, mất nước, viêm mạn.

• Lạnh quá → nguy cơ từ suy giảm miễn dịch, thiếu vitamin D, virus dễ bùng phát.

👉 Nhưng cả nóng hay lạnh đều không trực tiếp gây ung thư chỉ vì “tiết hormone nhiều”. Nguy cơ chỉ tăng khi các yếu tố này kéo dài + cộng hưởng với đột biến DNA và môi trường bất lợi.

---

✅ Kết luận

• Lạnh chủ yếu gây stress cơ thể + giảm miễn dịch, chứ không tự sinh ung thư.

• Để bảo vệ:

  • Giữ ấm, vận động đều → duy trì tuần hoàn tốt.

  • Bổ sung vitamin D (ánh nắng nhẹ buổi sáng hoặc thực phẩm).

  • Ăn nhiều rau củ giàu chất chống oxy hóa.

---

🤖 Made by AI – Turning Science into Clarity ✨