Giải nobel 1970 Julius Axelrod, Bernard Katz & Ulf von Euler 🇺🇸 🇩🇪 🇸🇪🧠 Cơ chế dẫn truyền thần kinh

vào
🏅 Giải Nobel Sinh lý học & Y học năm 1970 👨‍🔬 Julius Axelrod (Mỹ), Bernard Katz (Đức–Anh) & Ulf von Euler (Thụy Điển) 🎯 Chủ đề: Cơ chế dẫn truyền thần kinh (Neurotransmission) 🧠 Biểu tượng: 🧠 🔬 1️⃣ Bối cảnh nghiên cứu Vào giữa thế kỷ 20, giới khoa học vẫn chưa hiểu rõ cách các tế bào thần kinh (neuron) truyền tín hiệu cho nhau.  Người ta biết rằng xung điện lan truyền dọc sợi trục, nhưng cơ chế truyền qua khe synap (synaptic cleft) vẫn còn là bí ẩn. 03 nhà khoa học này đã mở ra nền tảng cho ngành thần kinh học hiện đại , chứng minh rằng thông tin thần kinh được truyền qua các chất trung gian hóa học (neurotransmitters) chứ không chỉ bằng điện học. 🧩 2️⃣ Các phát hiện chính 🧠 Nhà khoa học 🌍 Quốc tịch 🧪 Đóng góp nổi bật Ulf von Euler 🇸🇪 Thụy Điển Phát hiện noradrenaline (norepinephrine) là chất dẫn truyền thần kinh chính của hệ giao cảm → giúp điều hòa tim mạch và huyết áp. Bernard Katz 🇩🇪 Đức / 🇬🇧 Anh Giải thích cơ chế phón...
0

1913 - Charles Richet - 🇫🇷 - 🤧Sốc phản vệ và miễn dịch học

vào

🥇 Giải Nobel Y học 1913

👨‍🔬 Người nhận: Charles Richet 🇫🇷

🧪 Lý do trao giải:

“Vì công trình nghiên cứu về hiện tượng sốc phản vệ (anaphylaxis)”

📖 1. Bối cảnh lịch sử & động lực nghiên cứu

Vào cuối thế kỷ 19, giới khoa học bắt đầu hiểu dần về hệ miễn dịch, nhưng còn rất sơ khai. Trong khi người ta cho rằng tiêm chất độc liều nhỏ để tạo miễn dịch là điều an toàn, Charles Richet lại phát hiện điều ngược lại cũng có thể xảy ra – một phản ứng quá mẫn nghiêm trọng khi tiếp xúc với chất lạ lần thứ hai.

🧬 2. Khám phá chính: Hiện tượng Sốc phản vệ (Anaphylaxis)

🔬 Thí nghiệm gốc:

  • Richet làm thí nghiệm trên chó cùng với bác sĩ Paul Portier.

  • Họ tiêm độc tố hải sứa Physalia (một loại sứa độc) vào chó.

  • Lần tiêm đầu: chó không phản ứng mạnh.

  • Lần tiêm thứ hai (sau vài tuần): chó phản ứng dữ dội, tụt huyết áp, co giật, đôi khi tử vong.

⚠️ Hiện tượng ngược với miễn dịch:

  • Miễn dịch: cơ thể bảo vệ mạnh hơn sau lần đầu.

  • Phản vệ: cơ thể phản ứng quá mức, gây nguy hiểm đến tính mạng.

👉 Richet gọi hiện tượng này là anaphylaxis (phản vệ), trái ngược với prophylaxis (phòng ngừa).

🧠 3. Ý nghĩa khoa học & y học

📍 Ảnh hưởng lâu dài:

  • Đặt nền móng cho lĩnh vực miễn dịch học hiện đại.

  • Hiểu rõ hơn về:

    • Dị ứng thực phẩm

    • Phản ứng với thuốc (penicillin, vaccine, v.v.)

    • Sốc phản vệ do nọc độc côn trùng

    • Cơ chế kháng nguyên – kháng thể

💉 Ứng dụng lâm sàng:

  • Khuyến cáo theo dõi sau tiêm phòng.

  • Phát triển thuốc điều trị như epinephrine (adrenaline) dùng trong cấp cứu phản vệ.

🧠 4. Tầm vóc & công lao của Charles Richet

  • Là một trong những nhà sinh lý học tiên phong.

  • Không chỉ nghiên cứu phản vệ, ông còn viết về huyết học, thần kinh học, tâm lý học.

  • Ngoài khoa học, ông còn là nhà triết học và văn sĩ.

🏆 Tóm lược ý nghĩa giải Nobel 1913

Hạng mục Nội dung
🧑‍🔬 Tên nhà khoa học Charles Richet
📅 Năm nhận giải 1913
🧪 Thành tựu chính Phát hiện hiện tượng phản vệ (anaphylaxis)
💥 Ý nghĩa y học Đặt nền tảng cho ngành dị ứng – miễn dịch học
💊 Ứng dụng thực tế Hiểu biết về phản ứng thuốc, dị ứng, sốc phản vệ

🔬 Made by AI • Powered by Deep Learning & Data

Location: 230/2 Hai Bà Trưng, Phường Tân Định, Quận 1, Hồ Chí Minh, Việt Nam

Nhận xét

Đăng nhận xét