🏅Giải nobel 1948 - Paul Müller -🇨🇭🦟 Phát hiện tác dụng diệt côn trùng của DDT

Dưới đây là phần trình bày chi tiết về Giải Nobel Sinh lý học hoặc Y học năm 1948 được trao cho nhà hóa học Paul Hermann Müller – người đã phát hiện tác dụng diệt côn trùng mạnh mẽ của DDT, mang lại bước ngoặt lớn trong kiểm soát bệnh truyền nhiễm từ côn trùng:


🏅 Giải Nobel Y học năm 1948

👤 Chủ nhân giải thưởng:

Paul Hermann Müller (1899–1965)
🇨🇭 Quốc tịch: Thụy Sĩ
🔬 Nghề nghiệp: Nhà hóa học tại công ty dược phẩm Geigy AG


🦟 Công trình được vinh danh

"For his discovery of the high efficiency of DDT as a contact poison against several arthropods"
(“Vì đã phát hiện hiệu quả cao của DDT như một chất độc tiếp xúc đối với nhiều loại chân khớp (arthropods)”)


🧪 DDT là gì?

  • Tên đầy đủ: Dichloro-Diphenyl-Trichloroethane

  • Cấu trúc: C₁₄H₉Cl₅

  • Được tổng hợp lần đầu từ năm 1874 bởi Othmar Zeidler, nhưng không ai biết tác dụng sinh học của nó cho đến phát hiện của Müller năm 1939.


🧠 Phát hiện của Paul Müller (1939)

  • Trong bối cảnh cần một loại thuốc trừ sâu mới, Müller đã sàng lọc nhiều hợp chất.

  • Ông nhận thấy DDT có tác dụng mạnh với côn trùng khi chỉ cần tiếp xúc ngoài da.

  • Đặc biệt hiệu quả với:

    • 🦟 Muỗi (truyền sốt rét – malaria)

    • 🧬 Rận, bọ chét (truyền dịch hạch, thương hàn, sốt phát ban)


💊 Tác động y học và xã hội

  • Trong Thế chiến II:
    ✅ DDT được dùng rộng rãi cho binh lính để ngăn chặn dịch bệnh.
    ✅ Giúp tiêu diệt muỗi gây sốt rét ở vùng Thái Bình Dương và châu Á.

  • Sau chiến tranh:
    📉 Làm giảm tỷ lệ tử vong do sốt rét ở nhiều quốc gia nhiệt đới.
    🌎 Được WHO chấp nhận như một biện pháp y tế công cộng toàn cầu.


⚠️ Vấn đề và hậu quả về sau

Mặc dù hiệu quả cao, nhưng:

  • 🧬 DDT tích lũy sinh học, không phân hủy nhanh → gây ô nhiễm đất & nước.

  • 🦅 Ảnh hưởng đến sinh sản động vật hoang dã (như làm mỏng vỏ trứng chim).

  • 🚫 Đến thập niên 1970: DDT bị cấm tại nhiều nước, sau khi cuốn sách "Silent Spring" (1962) của Rachel Carson cảnh báo mối nguy môi trường.


🏛️ Ý nghĩa lịch sử

  • Paul Müller là người duy nhất không phải bác sĩ hay nhà sinh học nhận giải Nobel Y học vì một phát hiện hóa học.

  • Công trình của ông đã thay đổi cục diện y tế cộng đồng trong thế kỷ 20.

  • Giải Nobel 1948 đánh dấu một giao điểm giữa hóa học ứng dụng và y học phòng dịch.


📸 Hình ảnh Paul Hermann Müller
Paul Hermann Müller


🧾 Tóm tắt bảng:

🔢 🧑‍🔬 Nhân vật 🧫 Phát minh 🌍 Ứng dụng & Tác động
1️⃣ Paul Müller Phát hiện DDT diệt côn trùng hiệu quả Giảm sốt rét & dịch bệnh toàn cầu trong WWII
2️⃣ DDT Chất độc tiếp xúc với muỗi, rận Gây ô nhiễm môi trường → bị cấm sau 1970
3️⃣ WHO Ứng dụng DDT rộng rãi Là biện pháp chống dịch hàng đầu 1940s–60s

🎖️ Paul Müller – người đã dùng hóa học để cứu hàng triệu sinh mạng, nhưng cũng là trung tâm của cuộc tranh luận môi trường lớn nhất thế kỷ 20.


🎨 [ Made by AI ] // Built with molecules & memory 🧠🧪

Nhận xét