Giải nobel 1970 Julius Axelrod, Bernard Katz & Ulf von Euler 🇺🇸 🇩🇪 🇸🇪🧠 Cơ chế dẫn truyền thần kinh

🏅 Giải Nobel Sinh lý học & Y học năm 1970 👨‍🔬 Julius Axelrod (Mỹ), Bernard Katz (Đức–Anh) & Ulf von Euler (Thụy Điển) 🎯 Chủ đề: Cơ chế dẫn truyền thần kinh (Neurotransmission) 🧠 Biểu tượng: 🧠 🔬 1️⃣ Bối cảnh nghiên cứu Vào giữa thế kỷ 20, giới khoa học vẫn chưa hiểu rõ cách các tế bào thần kinh (neuron) truyền tín hiệu cho nhau.  Người ta biết rằng xung điện lan truyền dọc sợi trục, nhưng cơ chế truyền qua khe synap (synaptic cleft) vẫn còn là bí ẩn. 03 nhà khoa học này đã mở ra nền tảng cho ngành thần kinh học hiện đại , chứng minh rằng thông tin thần kinh được truyền qua các chất trung gian hóa học (neurotransmitters) chứ không chỉ bằng điện học. 🧩 2️⃣ Các phát hiện chính 🧠 Nhà khoa học 🌍 Quốc tịch 🧪 Đóng góp nổi bật Ulf von Euler 🇸🇪 Thụy Điển Phát hiện noradrenaline (norepinephrine) là chất dẫn truyền thần kinh chính của hệ giao cảm → giúp điều hòa tim mạch và huyết áp. Bernard Katz 🇩🇪 Đức / 🇬🇧 Anh Giải thích cơ chế phón...

1929 - Christiaan Eijkman & Frederick Hopkins - 🇳🇱 - 🇬🇧🥦Vitamin và ảnh hưởng tới sức khỏe

Giải Nobel Sinh lý học hoặc Y học năm 1929 đã được trao chung cho:

🇳🇱 Christiaan Eijkman (Hà Lan)

🇬🇧 Sir Frederick Gowland Hopkins (Anh)

Chủ đề được vinh danh:
👉 "Vì khám phá ra vitamin và vai trò của chúng trong cơ thể đối với sức khỏe con người."


🧠 Bối cảnh khoa học thời kỳ đầu thế kỷ 20:

Vào thời điểm đó, khoa học dinh dưỡng còn rất sơ khai. Người ta mới chỉ biết tới chất đạm (protein), tinh bột, và chất béo như các yếu tố dinh dưỡng chính. Tuy nhiên, có những căn bệnh mà chế độ ăn đầy đủ về mặt năng lượng vẫn không thể ngăn chặn, điển hình như bệnh tê phù (beriberi), bệnh còi xương, hoặc bệnh thiếu máu ác tính.


🔬 Christiaan Eijkman 🇳🇱 – Phát hiện vai trò của vitamin B1

📍 Nghiên cứu:

  • Khi làm việc ở Đông Ấn Hà Lan (nay là Indonesia), Eijkman quan sát thấy gà ăn gạo xay xát kỹ (gạo trắng) bị bệnh tương tự như tê phù ở người.

  • Ngược lại, gà ăn gạo lứt (chưa xay kỹ) thì không mắc bệnh.

  • Ông nhận ra có một chất nào đó trong lớp vỏ cám của gạo rất quan trọng cho sức khỏe.

✅ Đóng góp:

  • Phát hiện chất anti-beriberi, sau này được xác định là vitamin B1 (thiamine).

  • Đây là minh chứng đầu tiên cho sự tồn tại của "chất thiết yếu" mà không thuộc ba nhóm dinh dưỡng chính.


🧪 Sir Frederick Hopkins 🇬🇧 – Vitamin là yếu tố thiết yếu

📍 Nghiên cứu:

  • Hopkins phát hiện rằng động vật không thể phát triển bình thường nếu thiếu những chất có mặt trong "sữa tươi" nhưng không có trong thực phẩm đã tinh chế.

✅ Đóng góp:

  • Ông đặt nền móng cho khái niệm "chất phụ gia dinh dưỡng" (accessory food factors) – sau này gọi là vitamin.

  • Chứng minh rằng một chế độ ăn hoàn hảo không chỉ cần calo và đạm mà còn cần vitamin với hàm lượng rất nhỏ.


🥦 Tác động tới sức khỏe cộng đồng:

⚠️ Bệnh 👉 Nguyên nhân 💊 Vitamin tương ứng 🫶 Vai trò
Tê phù (beriberi) Gạo trắng thiếu thiamine B1 (Thiamine) Hệ thần kinh, chuyển hóa năng lượng
Còi xương Thiếu ánh sáng mặt trời / thiếu dầu cá D Xương và răng chắc khỏe
Bệnh Scorbut Thiếu rau củ quả C (Ascorbic acid) Tăng miễn dịch, bảo vệ mạch máu
Pellagra Chế độ ăn đơn điệu, thiếu ngô B3 (Niacin) Hệ thần kinh, tiêu hóa, da
Thiếu máu ác tính Thiếu sản xuất tế bào máu đỏ B12 Sản xuất hồng cầu

📚 Di sản khoa học

🥇 Giải Nobel này đã mở ra kỷ nguyên nghiên cứu về vi chất dinh dưỡng
📈 Giúp giảm thiểu các bệnh thiếu vi chất trên toàn cầu
🧬 Góp phần vào sự phát triển của sinh học phân tử, hóa sinh, y học dự phòng và dinh dưỡng học hiện đại


🧾 Tóm tắt danh dự:

🧑‍🔬 Nhà khoa học Quốc tịch Khám phá chính Đóng góp y học
Christiaan Eijkman 🇳🇱 Hà Lan Vitamin B1 – Phòng bệnh tê phù Khẳng định vai trò thiết yếu của vitamin trong chuyển hóa
Frederick Hopkins 🇬🇧 Anh Vitamin là "chất phụ" cần thiết cho sự sống Đặt nền móng cho khoa học dinh dưỡng hiện đại

🔬 Từ năm 1929, vitamin đã trở thành một phần không thể thiếu của chăm sóc sức khỏe toàn cầu – từ bữa ăn đến y học lâm sàng.
🍊🥦🥕 Một di sản khoa học cứu sống hàng trăm triệu người nhờ sự hiểu biết đúng đắn về nhu cầu vi chất của cơ thể.


🎖️ Giải Nobel 1929 không chỉ vinh danh hai nhà khoa học xuất sắc, mà còn là chiến thắng của kiến thức nhân loại trước những căn bệnh âm thầm nhưng nguy hiểm.


🧠✨ [ Made by AI ] // Illuminated by knowledge & inspired by discovery 🌱

Nhận xét