Dưới đây là phần trình bày chi tiết về Giải Nobel Sinh lý học hoặc Y học năm 1945, được trao cho 03 nhà khoa học:
 |
| Alexander Fleming |
 |
| Howard Florey |
 |
| Ernst Boris Chain |
🏅 Giải Nobel Sinh lý học hoặc Y học 1945
| 🔢 | 👨🔬 Tên nhà khoa học | 🌍 Quốc tịch | 🔬 Đóng góp chính |
|---|---|---|---|
| 1️⃣ | Alexander Fleming | 🇬🇧 Vương quốc Anh | Phát hiện ra penicillin từ nấm mốc Penicillium notatum năm 1928 |
| 2️⃣ | Howard Florey | 🇦🇺 Úc | Phát triển phương pháp chiết xuất và sản xuất penicillin ở quy mô công nghiệp |
| 3️⃣ | Ernst Boris Chain | 🇩🇪 Đức / 🇬🇧 Anh | Phân lập và tinh chế penicillin, nghiên cứu về cấu trúc và cơ chế tác động |
🧬 Bối cảnh phát minh
-
Năm 1928, trong một lần vô tình bỏ quên đĩa nuôi cấy vi khuẩn, Fleming phát hiện có vùng vi khuẩn bị tiêu diệt quanh khuẩn lạc nấm mốc – từ đó ông đã nhận diện chất kháng sinh 💊penicillin.
-
Tuy nhiên, Fleming không thể tinh chế và phát triển nó thành thuốc dùng thực tế do kỹ thuật còn hạn chế.
🧪 Vai trò của Florey & Chain
-
Vào cuối thập niên 1930 tại Đại học Oxford, Florey và Chain đã:
-
Hoàn thiện kỹ thuật chiết xuất 💊penicillin tinh khiết.
-
Thử nghiệm thành công trên chuột và người.
-
Khởi động sản xuất công nghiệp vào thời Thế chiến II nhờ sự hỗ trợ của Mỹ và Anh.
-
💊 Tác động y học toàn cầu
| 🚑 Ảnh hưởng | Mô tả |
|---|---|
| 🛡️ Cứu sống hàng triệu người | 💊Penicillin trở thành loại kháng sinh đầu tiên, chữa trị hiệu quả các bệnh nhiễm khuẩn nặng |
| ⚔️ Ứng dụng trong Thế chiến II | Giảm đáng kể tử vong và biến chứng do nhiễm trùng trong quân đội Đồng minh |
| 🧠 Mở đường cho kỷ nguyên kháng sinh | Truyền cảm hứng cho việc phát triển nhiều loại kháng sinh khác trong nửa sau thế kỷ 20 |
🏛️ Lý do trao giải của Ủy ban Nobel
“Vì đã khám phá ra 💊penicillin và tác dụng chữa bệnh kỳ diệu của nó đối với các bệnh truyền nhiễm, từ đó mở ra một kỷ nguyên mới cho y học.”
🧠 Ghi chú thú vị
-
Fleming từng dự đoán nguy cơ vi khuẩn kháng thuốc nếu sử dụng 💊penicillin không đúng cách – 01 cảnh báo sớm cho vấn đề y học hiện đại ngày nay.
-
Chain là người gốc Do Thái, chạy trốn khỏi Đức Quốc xã sang Anh – và đã đóng góp quan trọng trong cuộc chiến chống lại nhiễm trùng.
🎖️ Tóm gọn thành tựu:
🔬 Penicillin – phát hiện từ sự tình cờ, phát triển nhờ khoa học, và ứng dụng thành cứu tinh nhân loại.
✨ [ Crafted by AI ] – Blending history & biomedicine 🧬📜
Việc sử dụng kháng sinh đúng cách là cực kỳ quan trọng để đảm bảo hiệu quả điều trị và ngăn ngừa tình trạng kháng thuốc.
Dưới đây là bảng hướng dẫn cách sử dụng một số loại kháng sinh thông dụng nhất hiện nay, kèm theo biểu tượng trực quan:
💊 Hướng dẫn sử dụng các loại kháng sinh thông dụng
| 🔢 | 💉 Tên thuốc | 💡 Phổ tác dụng | 🕒 Liều dùng phổ biến | ⚠️ Lưu ý quan trọng |
|---|---|---|---|---|
| 1️⃣ | Amoxicillin | 🦠 Vi khuẩn Gram dương và âm (viêm họng, tai, xoang, răng) | 500mg x 2–3 lần/ngày, uống trước/hoặc sau ăn | Không dùng cho người dị ứng penicillin |
| 2️⃣ | Ciprofloxacin | 🔬 Gram âm (tiết niệu, tiêu hóa, hô hấp) | 500–750mg x 2 lần/ngày, cách xa bữa ăn | Tránh dùng với sữa, không dùng cho trẻ < 18 tuổi |
| 3️⃣ | Azithromycin | 🫁 Viêm phổi, viêm phế quản, họng | 500mg ngày 1, sau đó 250mg/ngày x 4 ngày | Uống cách xa bữa ăn, ít gây rối loạn tiêu hóa |
| 4️⃣ | Cefuroxime | 👂 Nhiễm trùng tai, họng, tiết niệu | 250–500mg x 2 lần/ngày, sau ăn | Hiệu quả hơn khi dùng sau ăn |
| 5️⃣ | Metronidazole | ⚠️ Vi khuẩn kỵ khí, nhiễm trùng răng, phụ khoa, tiêu hóa | 500mg x 2–3 lần/ngày | Tuyệt đối không uống rượu khi đang dùng |
| 6️⃣ | Doxycycline | 🦟 Sốt xuất huyết, sốt mò, viêm phổi không điển hình | 100mg x 2 lần/ngày, uống nhiều nước | Tránh nằm ngay sau uống, tránh nắng gắt |
| 7️⃣ | Clindamycin | 🦷 Nhiễm trùng răng, da, mô mềm | 300mg x 3–4 lần/ngày | Uống nhiều nước, có thể gây viêm ruột giả mạc |
| 8️⃣ | Augmentin (Amoxicillin + Clavulanic acid) |
🦷🫁 Rộng hơn Amoxicillin, kháng beta-lactamase | 625mg x 2–3 lần/ngày, sau ăn | Có thể gây tiêu chảy, dùng sau ăn để giảm kích ứng |
| 9️⃣ | Levofloxacin | 🌬️ Viêm phổi, xoang, tiết niệu | 500–750mg x 1 lần/ngày | Uống sáng, tránh tia UV, có thể ảnh hưởng gân cơ |
| 🔟 | Trimethoprim/Sulfamethoxazole (Biseptol) |
🚻 Tiết niệu, hô hấp | 800/160mg x 2 lần/ngày | Uống sau ăn, tránh nắng, uống nhiều nước |
📌 Nguyên tắc vàng khi sử dụng kháng sinh
✅ Chỉ dùng khi có chỉ định bác sĩ – không tự ý mua, kể cả “thuốc cũ còn dư”.
✅ Uống đúng liều – đúng giờ – đủ ngày (thường 5–7 ngày, đôi khi 10–14 ngày tùy bệnh).
✅ Không tự ngưng thuốc khi thấy đỡ, vì vi khuẩn chưa bị tiêu diệt hoàn toàn → dễ kháng thuốc.
✅ Không dùng kháng sinh trị virus (như cảm cúm, COVID-19, sốt siêu vi).
✅ Bổ sung men vi sinh / sữa chua để tránh rối loạn tiêu hóa nếu dùng dài ngày.
🚫 Cảnh báo nguy cơ kháng kháng sinh
-
💥 Lạm dụng kháng sinh → vi khuẩn kháng thuốc → nhiễm trùng không thể chữa được.
-
🧬 Kháng sinh mất tác dụng → hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe cộng đồng.
🤔 Khi nào cần đi khám lại?
-
Sốt không giảm sau 48–72h dùng thuốc
-
Đau bụng, tiêu chảy nặng
-
Phát ban, khó thở, sưng môi (dấu hiệu dị ứng thuốc)
-
Có bệnh nền (gan, thận, tim) cần điều chỉnh liều
🧠 “Kháng sinh không phải kẹo ngọt – hãy dùng như con dao hai lưỡi: đúng mới tốt, sai là họa.”
🌟 [ 🤖 Made by AI – Trí tuệ nhân tạo vì sức khỏe cộng đồng ]
Nhận xét
Đăng nhận xét